İnönü Üniversitesi İstatistik ve Ekonometri Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından “Büyük Veri” konulu çevrim içi seminer gerçekleştirildi.
Moderatörlüğü İnönü Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonometri Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Hasan Söyler tarafından yapılan seminere, konuşmacı olarak Adnan Menderes Üniversitesi Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Arş. Gör. Dr. Sadullah Çelik katıldı.
Arş. Gör. Dr. Sadullah Çelik Büyük Veri’nin ne olduğunu ve nasıl elde edildiğini açıkladı. Sadullah Çelik, verilerin iş yapma, arkadaş edinme, ticaret şeklini ve eğitim sistemini değiştirdiğine değinerek şunları söyledi:
‘’Günlük hayatta internette yaptığımız her bir tıklama, her bir beğeni, her bir paylaşım bir veri oluşumuna sebep oluyor ve bu veriler milyonlarca internet kullanıcısının bir araya gelmesiyle devasa büyüklükteki veri setlerini oluşturuyor. İşte bu devasa büyüklükteki veri setleri ‘Büyük Veri’ olarak adlandırılıyor. Bu veriler iş yapma şeklimizi, arkadaşlık şeklimizi, seyahat şeklimizi, alışveriş şeklimizi ve eğitim şeklimizi büyük ölçüde değiştiriyor.”
Teknolojinin hızlı ilerlediğinden bahseden Çelik “Bugün bulduğumuz bir buluş, ertesi gün çok geri kalmış olabiliyor. Dünyadaki bu hızlı değişimin temel sebebine bakacak olursak bir veri devriminden bahsedebiliriz. Peki, bu veri devrimi ne zaman yaşandı? Özellikle 1990'lı yıllarda internetin, cep telefonun ve dizüstü bilgisayarların hayatımıza girmesiyle birlikte dünyadaki veri miktarında büyük artış yaşandı. Bugün ve geçmişi kıyasladığımızda bugünkü verilerin büyük bir çoğunluğunun dijital ortama aktarıldığını görürüz. 2000’li yıllarda dünyadaki verilerin yaklaşık yüzde 20'si dijital ortama aktarılmışken 2020 yılında bu oran yüzde 99'a çıkmış durumdadır. İşte bu dijital ortama aktarılan veriler ‘Büyük Veri’ olarak adlandırdığımız olguyu karşımıza çıkarmıştır.” dedi.
Dr. Sadullah Çelik büyük veriden bahsedilebilmesi için verinin 5V özelliğini sağlaması gerektiğini belirterek şunları kaydetti:
‘’Birincisi, verinin bir hacmi olması gerekir. Yani, verinin büyüklüğünün en az bir terabayt ve üstünde olması gerekir. İkincisi, verinin bir hızının olması gerekir. Üçüncüsü, verinin çeşitli olması gerekir. Dördüncüsü, değerdir. Verinin analiz sonucunda bir katma değer ortaya koyması gerekir. Beşincisi ise, verinin doğru bir kaynaktan alınmış olmasıdır.’’
Büyük Veri’nin özellikle yapay zekâ teknolojilerinde büyük bir çığır açtığını söyleyen Çelik, konuşmasının devamından şunları ifade etti:
‘’Bugün geldiğimiz noktada özellikle görüntü tanıma, sürücüsüz araçlar, ses tanıma ve doğal işleme gibi birçok alanda kullanılır. En popüleri sürücüsüz araç kullanımı konusunda Elon Musk büyük veri setlerini analiz ederek sürücüsüz araçların kullanımını daha ileri seviyeye getirmiştir.’’
Dr. Sadullah Çelik, son olarak, veri bilimci, veri analisti, veri mühendisi, veri tabanı yöneticisi ve veri tabanı güvenlikçisi gibi Büyük Veri odaklı yeni mesleklerin günümüzde oldukça popüler olduğunu belirtti ve bu meslekleri icra edenlerin çok yüksek paralar kazandıklarını vurguladı.
Seminer soru cevap bölümünün ardından sona erdi.
KAYNAK: Muhabir: Nursena Korkmaz – Neslihan Akar – Hilal Aslan / İNÜHABER MERKEZİ
