Malatya’da 6 Şubat depremlerinden beş ay sonra Malatya Büyükşehir Belediyesi işi gücünü bırakıp, Belediye Meclisi'nden Buğday Pazarı müteahhidin satamadığı ve elinde kalan 91 işyerinin alınması icin CHP'li Meclis üyelerini de tam desteği ile oy birliği halinde karar aldıkları görüldü. Bu karar üzerine bankadan çekilen 650 milyon TL kredi ile müteahhittin satamadığı işyerleri alındı ve Malatyalılar kredinin geri ödeme tutarı olan 3,2 milyar TL borçlandı.
Edinilen bilgilere göre, Malatya Büyükşehir Belediyesi ile İş-Kaya firması arasında yapılan alt yüklenici sözleşmesine sonradan eklenen bir maddeyle, 31 Aralık 2023’e kadar satılamayan bağımsız bölümlerin belediye veya belediye iştirakleri tarafından satın alınacağı hükme bağlandı. Malatya Büyükşehir Belediye Meclisi 14 Temmuz 2023 tarihli aldığı kararın özeti şu şekildne: “Buğday Pazarı adı ile yapılan Yeşilyurt ilçesi Yaka Mahallesi 240 ada 9 ve 11 nolu parseller üzerindeki imalatları, üst ve alt yapı olarak yüzde 95 seviyesine ulaştığı anlaşılan taşınmazların satın alınmasına ve ilgili işlemlerin yürütülmesi için Encümene yetki verilmesine oybirliğiyle karar verildi.” Söz konusu müteahhit için yapılan işlemin, deprem sonrası enkaz kaldırma çalışmalarının yavaş ilerlediği ve vatandaşların barınma sorunlarının devam ettiği bir dönemde yapılması kamuoyunda tartışmalara yol açtı.
Bu madde kapsamında 91 bağımsız bölüm belediye, 6 bölüm ise belediye iştiraki Melid A.Ş. tarafından satın alındı. Satın alımlar, ihale şartnamesinde yer alan ilk satış bedeli olan 7 bin TL üzerinden değil, yeni kıymet takdirine göre belirlenen 26-30 bin TL aralığında yapıldı. Belediye tarafından alınan kredi değişken faizli ve geri ödeme yükünün yaklaşık 3 milyar 200 milyon TL’ye ulaştığı bildirildi.
-İŞTE TARTIYMALI OLAYIN HİKAYESİ
Malatya Büyükşehir Belediyesi'nin Selahattin Gürkan başkanlığındaki yönetimi döneminde, 2021 yılında başlatılan Şire Pazarı (Recep Tayyip Erdoğan Dünya Kayısı Ticaret Merkezi) ile Buğday Pazarı yapımının, belediye şirketi MESTON'a ihalesinden kısa bir süre sonra, bu şirket tarafından da, geçtiğimiz günlerde Malatya'da elinde kalan işyerleri piyasanın çok üzerindeki fiyatlarla değer konarak rezerv alanı ilan edilip Ege Bölgesinde deniz kenarında çok değerli kamu arsa- arazileriyle takas edilmesine ilişkin 'skandal', Büyükşehir eski yönetimi tarafından bu projenin nasıl birilerine adeta 'peşkeş' çekildiğini bir kez daha gündeme getirdi. Malatya Büyükşehir Belediyesi'nin eski yönetimi ile İş- Kaya adlı şirket arasındaki çok uygun fiyatlarla yapılan inşaat anlaşması, paylaşım, elde kalan yerlerin belediyeye 'iteklenmesi', yine yapılan işyerlerinin esnafa taahhütlerin aksine yüksek fiyatlarla pazarlanması, eski YİMPAŞ peşkeşinden sonra bir başka 'peşkeş' hikayesi oluşturdu.
"BELEDİYE YAPACAK, UYGUN TAKSİTLE ESNAFA VERİLECEK.." DİYE BAŞLANDI..
2020 yılında dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Gürkan, Şire Pazarı ve Buğday Pazarı esnafını, ilgili kurum temsilcilerini Nikah Sarayı'nda toplayarak, mevcut pazarların durumuna dikkat çekip, yeni bir projeyle işyerleri yapılmasının planlandığını duyurdu. Gürkan'ın açıkladığı bu proje için ilk olarak İnönü Üniversitesi Kampüsü yanı, Fırıncı Mahallesi civarında bir arazi, daha sonra da bunun karşı tarafında Bulgurlu Mahallesi sınırlarındaki bir arazi gündeme gelirken, ilgili sektör esnafı, buraların uygun olmadığı olunda görüş belirtti. Daha sonra, Yaka Mahallesi sınırlarında Şehir Mezarlığı karşısındaki alanda karar kılındı.
Gürkan, bu projenin belediyenin şirketlerinden MESTON tarafından yapılacağına dair bilgi verirken, her bir işyeri için o dönem bir daire fiyatı 500 bin TL civarında iken en küçük işyeri için 2 milyon TL gibi bir maliyet olacağını bildirdi. Esnafların bu fiyatlara tepki göstermesi üzerine metrekare fiyatı 20 bin TL'den 8 bin 500 TL'ye düşürülürken, ödemenin yarısı peşin yarısı ise 12 ay taksitle yapılacağı belirtildi.
Kısa bir süre sonra, MESTON'un yapacağı söylenen işi, 'Meşaleci' diye bilinen eski belediye başkanı Hacı Uğur Polat'ın, Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreterliği'ne 'görüş yakınlığı' nedeniyle getirdiği, 'anti meşaleci (!)' Gürkan'ın ise, 5 yıllık görev süresinin neredeyse tamamında birlikte çalışmayı uygun gördüğü Cemal Nogay'ın aracılığıyla, Malatya dışından İş- Kaya adlı müteahhit firma devreye sokuldu. Projenin hedefi olan esnaflar, ihalenin MESTON'dan İş- Kaya'ya devredildiğine dair bilgiyi çok sonra öğrenebildiler.
Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 16 Şubat 2021'de aldığı kararlar doğrultusunda, arsa mülkiyeti belediyeye ait Yaka Mahallesi'ndeki toplam 205 bin metrekarelik taşınmazlarla proje karşılığı inşaat için ihale yapıldı. Taşınmazlardan bir parselin devri karşılığı yapılan ihalenin bedeli, inşa edilecek yapıların bir bölümü belediye uhtesinde kalmak, diğer yapılan yükleniciye bırakılmak üzere 31 milyar TL olarak belirlendi. İhaleye tek katılımcı olan Belediyenin MESTON şirketi 23 Mart 2021'deki ihaleyi 41 milyar 500 milyon TL teklifle kazandı ve 16 Nisan 2021'de belediye ile sözleşme yaptı.
Kısa bir süre sonra devreye, adı en son 'mezarlık karşısındaki yerin deniz kenarındaki arsa ile takası' ile gündeme gelen İş- Kaya Firması, MESTON'un 82 milyon TL ödeyerek ek yüklenici oldu.
Bundan sonraki dönemde, projeyle ilgili tüm iş ve işlemler, İş Kaya firması lehine yapıldı. Buğday Pazarı alanında belediyeye arazi karşılığı verilmesi gereken alanlar ticari değeri olmayan 2 katlı idari bina, meydan, kantar, su deposu olarak bırakılmışken, ticari değeri bulunan 122 işyeri İş Kaya firmasına bırakıldı.
Yine Şire Pazarı alanında, ticari olarak değerli 387 dükkan- işyeri firmaya bırakılırken, belediyeye 70 adet ticari değeri olmayan yer altı depo, kantar, su deposu, trafo binası gibi alanlar terkedildi. Daha sonra yapılan bir ifrazla alanda 9 bin 500 metrekarelik arsa oluşturuldu, burayla ilgili ihaleyi de İş Kaya firması aldı. Firma, bu ek alandan çıkan 53 dükkan ve işyerini alırken, büyükşehir belediyesine 2 dükkan- işyeri, 27 adet yer altı deposunu bıraktı.
Ayrıca oluşturulan bir parsel tamamen belediyeye bırakılırken, burada sadece yer altı depoları, üzerinde yer alan meydan, çay ocağı ve kantar yine belediyeye bırakılırken, bu ihaleler ile belediyeye düşük değerli 97 adet yer altı deposu, ticari değeri olmayan meydan, kantar, su deposu ve çay ocağı gibi alanlar bırakıldı. Yine bu bölgede idari bina, ekleri için 75 milyon liralık bir inşaat ihalesi yapılırken, burayı da İş Kaya firması grubundaki firma aldı.
İş Kaya ile yapılan sözleşmeye, yine bu firmaya çıkar sağlamaya yönelik, "yüklenici tarafından 31.12.2023 tarihine kadar satışı yapılamayan bağımsız bölümler ilk satış bedelinden Belediye ve İştirakleri tarafından satın alınacaktır" maddesini eklendi. Bu madde kapsamında, satışı yapılamayan 91 adet bağımsız bölüm belediye tarafından, 6 adet bağımsız bölüm ise belediye iştiraki Melid A.Ş. tarafından satın alındı. Üstelik bu satın almalar sözleşmeden belirtilen ilk artış tutarından (7 Bin TL) değil yeni yapılan değerlendirme ve kıymet takdiri sonrasında belirlenen yeni bedel üzerinden (26-30 Bin TL) 14.07.2023 tarihli Meclis Kararı ile yapıldı. Büyükşehir Belediyesi, bu madde kapsamında zoraki olarak almak durumunda kaldığı yerler için 650 milyon TL yüksek faizli kredi kullandı ve bu kredinin geri ödemesi, günümüzde faiziyle birlikte 3,5 milyar TL'ye ulaştı. Büyükşehir'in mevcut belediye başkanı Sami Er'ın, Gürkan'dan devraldığı 17 milyar TL'lik borcun bir bölümünü de bu yerlerin alınmasından kaynaklandı.
FİRMAYA DENİZ KENARINDA TAKASLA BİR KIYAK DAHA..
Firma elinde kalan işyerlerini satamazken, geçmiş tarihlerde Malatya'yı ziyaret eden bakanlara, bu yerlerin devralınması için girişim başlattı. En son Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un bir ziyaretinde bu talep dile getirildikten bir süre sonra, firmanın elde kalan işyerlerinin rezerv alan ilan edilerek, bakanlık bünyesine geçirildiği, buralara piyasa değerinin üstünde değer konduktan sonra, Ege bölgesinde deniz kenarında çok değerli arsa ve arazilerle takas edildiği kamuoyuna CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakıroğlu tarafından duyuruldu.
CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu'nun geçtiğimiz günlerde, Malatya'nın Yeşilyurt ilçesi sınırlarında 187 dükkanın rezerv yapı alanı ilan edilip, başka illerdeki TOKİ arazileriyle takas edilmesine ve dükkan sahibi inşaat firmasına menfaat sağlandığına ilişkin iddiaları dile getirdiğind, Malatya Büyükşehir Belediyesi'nin Sami Er başkanlığındaki mevcut yönetiminin böyle bir işlemden haberinin olmadığı belirlendi.
SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULDU..
Malatya Büyükşehir Belediyesi'nin, Gürkan döneminde arazi karşılığı anlaştığı bir firmaya yaptırdığı, daha sonra da beklediği satışı yapamayınca, çok tartışmalı ve kamu aleyhine olan koşullarda işyerlerini satın aldığı iddialarıyla gündeme gelen Kayısı Ticaret Merkezi, Yeni Buğday Pazarı vs. projeleri, CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu'nun yeni iddialarıyla gündem oldu.
Malatya'nın eski büyükşehir belediye başkanı Selahattin Gürkan döneminde, kayısıcılara iş merkezi olarak planlanıp belediye şirketi olan MESTON tarafından yapılacağı gerekçesiyle başlatılan girişimlerin ardından, arsa takasıyla bir anda, İŞ KAYA adlı firmaya verilen adı da 'Recep Tayyip Erdoğan Dünya Kayısı Merkezi' konulan Yaka Mahallesi'nde Şehir Mezarlığı karşısındaki yeni şire pazarı ile yanındaki Buğday Pazarı'nda satılmayan işyerlerinin takası skandalında yeni boyutlar.. Bir bölümünün tartışmalı bir şekilde yüksek faizle bankadan 640 milyon TL kredi alan ve kredi borcu bugün 3,5 milyar TL'yi geçen ve Sami Er yönetimine devredilen bir kazığa dönüşen Büyükşehir Belediyesi'ne satılmasının ardından firmanın elinde kalan 187 işyerinin, Ege Bölgesinde çok değerli arazilerle takas edilmesine ilişkin Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Kentsel Dönüşüm Başkanlığı Taşınmaz ve Kaynak Geliştirme Müdürlüğü'nün tasarrufunu, Çeşme'deki çevre derneği suç duyurusu olarak adli makamlara taşıdı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'a yakın oldukları öne sürülen firmaya Çevre Bakanlığı tarafından, Malatya'da satılmayan işyerleri karşılığı Ege'de Çeşme, Alaçatı, Didim gibi gözde bölgelerde çok değerli arsa ve arazilerin takas edilmesi, Çeşme Yarımada Çevre Derneği tarafından adliyeye taşındı.
Dernek, söz konusu şirketin yanı sora ortağı Mehmet Bilal K., kamu görevlileri ve savcılıkça re'sen tespit edilecek diğer kişiler hakkında nitelikli dolandırıcılık, görevi kötüye kullanma, resmi belgede sahtecilik, hakkı olmayan yere tecavüz ve suçlamalarında şikayette bulunulurken, Malatya'da değeri düşük dükkanların, İzmir Çeşme'deki yüksek değerli 5 hazine arazileriyle gerçek piyasa değerlerinin çok altında bir bedelle takas edilerek kamunun zarara uğratıldığı belirtildi.
Suç duyurusunda, durumun soruşturulması, şüphelilerin cezalandırılması ve ilgili şirketlere güvenlik tedbiri uygulanması talep edildi.
Cumhuriyet Gazetesi'nden Yusuf Körükmez imzasıyla konuya ilişkin yapılan ve son gelişmelerin duyurulduğu haberin son bölümünde de, şöyle denildi:
"Çeşme’deki alanların "Rezerv Yapı Alanı" olarak Kentsel Dönüşüm Başkanlığına devredilen bazı araziler olduğu belirtilirken, arazilerin deniz kıyısında konumlanmış, otel, villa ve lüks site yapımı için elverişli, paha biçilemez derecede değerli ve rayiç değerleri oldukça yüksek araziler olduğu belirtildi.
Şirket İş-Kaya İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin Malatya'daki 187 adet dükkanın emlak piyasasındaki gerçek değerinin 7-10 milyon TL civarında olmasına rağmen, bu dükkanların toplam değerinin 1 milyar 990 milyon TL olarak gösterildiği öne sürülen suç duyurusunda Alaçatı'daki 39 bin 299 m²'lik parselin metrekaresi 5 bin 500 TL civarında değerlendirildiği, ancak bölgedeki bir arazinin metrekare değerinin 100 bin ila 150 bin TL arasında olduğu belirtildi.
Suç duyurusunda TOKİ iştiraki GEDAŞ’ın söz konusu arazinin değerinin minimum 20 kat daha düşük gösterdiği, sadece bu tek parsel için oluşabilecek kamu zararının en az 3 milyar TL'ye ulaşabileceğinin altı çizildi. Hazineye ait toplam 324 bin m² olan 15 parselin gerçek piyasa değerinin, uzman görüşlerine göre en az 3 milyar 415 milyon TL olduğu; bu takas işleminden doğan kamu zararının yaklaşık 1 milyar 360 milyon TL olduğu belirtildi."
malatyahaber.com / malatyayenises.com
