24 Ocak 2020 tarihli Elazığ-Malatya depreminde ağır hasar görmesi nedeniyle restore edilen ve ibadete açıldıktan 6 ay sonra 6 Şubat depremlerinde daha ağır hasar görerek büyük yıkım gören Malatya’nın tarih ve şehir simgelerinden Yeni Camii (Teze Camii) de restorasyon çalışmalarına başlanıldı.
-Elazığ depreminde ağır hasar görmüş ve 2 yıl restore edilmişti
24 Ocak 2020'de meydana gelen, 6,8 büyüklüğündeki Elazığ- Malatya depremi Malatya’nın sembolü haline gelen ve halk arasında Yeni Cami olarak bilinen Teze Cami- Hacı Yusuf Taş Camii’ye büyük hasar vermiş, ana kubbenin bir bölümünde çökme, duvarlarında çatlama, minare külahlarında dökülme meydana gelmişti. Depremin ardından tehlike oluşturduğu için ibadete kapatılan 'Yeni Cami' için, depremden aylar sonra Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından ihale düzenlenmiş, ihale ile ilgili Genel Müdürlük ve Malatya Müdürlüğü arasında yaşanan sorunlara rağmen, onarım ve restorasyon çalışmalarına Ekim 2020'de başlanmıştı. Ana kubbe ve hasar gören diğer kubbeler tamamen sökülüp değiştirilirken, doğu ve batı yan duvarlarına da payandalar eklenerek yapı sözde olarak güçlendirilmişti. Caminin iç duvarları da güçlendirilirken, ahşap olan taban da sökülerek temel ortaya çıkarıldı ve temelde güçlendirme yapıldıktan sonra, taban yeniden ahşap olarak inşa edilmişti. Camini her iki minaresi de yine şerifelerinin üst kısımlarından itibaren yenilenmişti.
-6 Şubat depremlerinde tamamen yıkıldı, yapımını hayırsever üstlendi
Yeni Camii, yeniden ibadete açılışından yaklaşık 6 ay sonra, Kahramanmaraş merkezli ilk ve ikinci deprem de büyük hasar olarak neredeyse tamamen yıkıldı. Yeni Camii’nin depremlerden etkilenmeyen tek bölümü ise, 110 yıl önceki yarım kalan minaresi hasar görmedi. Restore edilmesinden 6 ay sonra caminin büyük ve ağır hasar görmesi dikkatlerden kaçmazken, yeniden restore edilecek olan Yeni Camii’nin yeniden restore edilmesini ise Malatyalı Hayırsever İş İnsanı Hacı Bayram Kızılaslan üstlünmüş ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile protokol imzalamıştı.
-Restorasyon çalışmaları başlatıldı
Yeni Camii’nin restorasyon çalışmaları resmi olarak başlatıldı ve yüklenici firma olan Adamak Restorasyon Limited Şirketine 900 gün yapım süresi tanındı. Yeni Camii’nin çevresini kapatan yüklenici firma Adamak, büyük kısmı içine çöken cami içindeki taşları büyük bir vinç vasıtasıyla dışarıya tahliye ediyor.
-Sponsor: Hacı Bayram Kızılaslan
Yeni Camii’nin bahçesine asılan tabela da İşin adı; Malatya İli Battalgazi İlçesi Yeni (Hacı Yusuf taş ) Camii Projelerinin Hazırlanması ve restorasyonu (Uygulama) İşi olarak yer alırken, kontrollük kısmında ise T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı vakıflar Genel Müdürlüğü Sanat Eserleri ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı gösterildi. Yüklenici olan hayır sever iş insanı Hacı Bayram Kızılaslan, tabelada “sponsor” olarak yer aldı. Yüklenici firma ise, “ADAMAK RESTORASYON SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ” şeklinde yer aldı.
-Avluya “attıkları kazıkları” sökmüşler
Bu arada, 6 Şubat depremlerinde ağır bir yıkım gören Yeni Camii’nin restorasyon sonrası ayakta kalan tek bölüm ise, kamuoyundan çıkan tüm tepki ve karşı çıkmalara rağmen, Yeni Camii'nin 110 yılık geçmişinde ihtiyaç duyulmayan, ancak restorasyon sonrasında avlusuna konan açılır-kapanır dev şemsiyeler ve kazıkları olmuştu. Depremde dimdik ayakta kalan kazıkların restorasyon çalışmalarını
başlaması ile birlikte söküldüğü belirtildi.
Elazığ depreminden sonra camiyi sağlam yapmayan Vakıflar Genel Müdürlüğü ve önceki restorasyonu gerçekleştiren müteahhit firmasının, kentin göbeğine attıkları kazıkların her iki depremde de zarar görmeden ayakta kalması vatandaşlar tarafından, “Malatya’nın göbeğinde sağlam kazık atmışlar” yorumlarının yapılmasına neden olmuştu.
