"Cumhuriyetimizin temelleri Çanakkale ile atılmıştır"
İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Taner Namlı’nın konuşmacı olarak katıldığı “Yüreklerde Akif Dillerde Hürriyet” konulu konferans Hoca Ahmet Yesevi Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi.
Çanakkale Savaşı’nın tarihsel serüvenini anlatarak konuşmasına başlayan Taner Namlı, Çanakkale’nin tarihsel perspektifiyle değerlendirilmesinin yanı sıra edebî cephesiyle de değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Çanakkale Savaşı’nın 1915 yılında I. Dünya Savaşı’nın tam kalbinde meydana geldiğini söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Namlı, Cumhuriyetimizin temellerinin Çanakkale Savaşı ile atıldığını belirterek şunları dile getirdi:
“Bu savaş öyle bir savaş ki 14 ay 6 gün sürdüğü söyleniyor. Genelkurmay kayıtlarına göre 238 binden fazla kaybımız var. Toplamda ise 500 bin insanın öldüğü söyleniyor. Dünyada harp tarihinde eşine rastlanmamış, denizden ve karadan yapılmış inanılmaz bir savaş. Cumhuriyetimizin temelleri Çanakkale ile atılmıştır. Çünkü eğer Çanakkale geçilseydi İstanbul düşecekti ve tutunacağımız hiç bir şey kalmayacaktı.”
Konuşmasının devamında insanı insan yapanın aidiyet ve milliyet duyguları olduğunu belirten Namlı, Çanakkale’yi edebî açıdan da değerlendirerek şunlara değindi:
“O kadar destansı hikâyeler var ki metrekareye 6 bin mermi düştüğü söyleniyor. Bunlar belgesel nitelikli tarihle ilgili bilgiler. İnsanı insan yapan duyguları ve hisleridir. Duymak, hissetmek başka bir şey. Hiçbir savaş hatırası, tarih kitaplarındaki bilgi, bize Yemen türküsünün ıstırabı kadar bir şey anlatamaz. Bir insan, Yemen türküsünü duyduğu zaman gözyaşlarına hâkim olamaz. Yemen türküsü hem tarihtir hem de insanımızın serüvenidir, hem de coğrafyamızın hikâyesidir. Çanakkale türküsündeki sözlerden de başka bir hikâye çıkmaktadır. Çanakkale hepsinden öte bizim insanımızın, genç yaşında ölen fidanlarımızın hikâyesidir.”
“İstiklal Marşı Poetik Değeri Yüksek Bir Marştır”
Dr. Öğr. Üyesi Taner Namlı, millî marşlara değinerek İstiklal Marşı’nın önemine vurgu yaptı. Birçok millî marşın sipariş üzerine yazıldığını söyleyen Namlı, İstiklal Marşı’nın sipariş üzerine yazılmadığını ve poetik değerinin yüksek olduğunu vurgulayarak, “Her milletin bir marşı var. Fransız İhtilali’nden sonra modern devletlerin bir gereği gibi görülmüş fakat bizim İstiklal Marşı’mızın farklılığı sipariş üzerine yazılmış bir metin olmamasıdır. Ulusal marşlar sipariş üzerine yazıldıkları için poetik değerleri düşüktür. Çok basit düzeyde bir kahramanlık aşılar ama İstiklal Marşı öyle değil. Çünkü sipariş üzerine yazılmamıştır, poetik değeri çok yüksek bir metindir. Böyle edebi değeri yüksek bir metnin yanında kendimizi dünyaya anlatabileceğimiz, Çanakkale Savaşı’nı da hikâye edebileceğimiz edebi metinlerimizin çoğalması lazım. Bizi var kılan, bizi bu günlere taşıyan bir savaşın hak ettiği anlatımla, edebiyat alanında da daha fazla işlenmesi gerekiyor.” dedi.
Konferans soru cevap kısmının ardından son buldu.
KAYNAK: Haber: Eren Sakallı – Özcan Parmaksız – Miraç Akpınar – Dilannur Karaman – Derya Özel – Ayla Çelik – Sevgi Özdemir / İNÜHABER MERKEZİ
