DÜRZÎLER KİMDİR?
DÜRZÎ İNANCI: 996 tarihinde, Fatımi devletinin altıncı halifesi olarak tahta geçen Hakim bi-Emrillah, Allah'ın kendisinden tecelli ettiğini, Hamza bin Ali’yi de kendisine peygamber olarak tayin ettiğini ilan etmiştir. Bu sapık fikirden dolayı Hakim bi-Emrillah tahttan indirilmiş, taraftarları da Mısır’dan sürülmüşlerdir. Dürzîler, günümüzde Suriye, Lübnan, İsrail ve Ürdün’de yaşamaktadırlar. Nüfusları tahminen 1.500.000 civarındadır. Dürzîler, Ortadoğu kaynaklı Sabilik ve Yezidilik gibi dinlerin etkisi ile 11. yüzyılda Şia mezhebinin İsmailiyye kolundan ortaya çıkmış olan tek Tanrılı dinî inanç topluluğudur. Bu dine inananlara Dürzî denir. Onlara göre imamlar masumdur; hata yapmaz, günah işlemezler, yaptıklarından sorumlu tutulmazlar. Zira imamlar başkalarının bilmediği şeyleri bilirler. Şia mezhebine inananlar, dört ana gruba bölünmüşlerdir: 1- Keysaniye fırkası, 2- Zeydiyye fırkası, 3- İsmailiyye fırkası, 4- İsnaaşeriyye (İmamiyye) fırkası.
1- Keysaniye Fırkası: Bu fırkalardan ilk ortaya çıkan Keysaniye fırkasıdır. 680 yılında olan Kerbela vahşetinden sonra ortaya çıkmıştır. Bu fırkayı kuran Muhtar es-Sakafî isimli şahıs, Hz. Hüseyin’in intikamını almak için ayaklanarak, Kerbela vahşetinde Hz. Hüseyin’in katlinde ismi öne çıkan Emevî ordusundaki ileri gelenlere suikastlar düzenleyerek katletmişlerdir. Bu fırkaya inananlara göre imamet, Hz. Ali’nin oğlu Muhammed Hanifiyye ile son bulmuştur. Bu fırkaya inananlara göre Muhammed Hanifiyye, Mehdi olarak tekrar yeryüzüne dönecektir. Mehdilik inancı bu fırka ile İslam toplumunun içine sokulmuştur. Bu fırkanın görüşüne göre imamlık makamı dördüncü imam ile sona ermiş, günümüzde bu fırkanın taraftarları kalmamıştır.
2- Zeydiyye Fırkası: Hz. Zeynel Abidin’in oğlu Hz. Zeyd, Küfelilerin kışkırtması neticesinde 740 yılında Emevîlere karşı isyan etmiş, çıkan savaşta şehit olmuştur. Zeydiyye fırkası inancına göre Hz. Zeynel Abidin’den sonra imamlık Hz. Zeyd'e geçmiştir. Günümüzde bu inanca sahip olan Aleviler Yemen devletinde yaşamaktadırlar. Bu inanca sahip olan Şia fırkası, Mehdi görüşünü kabul etmezler ve bu inancına göre imam sayısı beş imam ile sınırlandırılmıştır.
3- İsmailiyye Fırkası: Şia taraftarlarının altıncı imam olarak kabul ettikleri Cafer Sadık’ın en büyük oğlu olan İsmail, babasından önce vefat etmiş; İmam Cafer Sadık da 765 yılında vefat edince, Şia taraftarları yedinci imam olarak Musa el-Kâzım’ı kabul etmişlerdir. Bazı Şia taraftarları ise imamlık makamının İsmail’in oğlu olan Muhammed bin İsmail Maktûm’un hakkı olduğunu iddia etmişlerdir. İsmailiyye fırkasının inancına göre imamet makamı yedinci imam ile sona ermiş olup, Muhammed bin İsmail Maktûm'un bir gün Mehdi olarak tekrar zuhur edeceğine inanırlar. İsmailiyye fırkası taraftarları, 893 tarihinde Mısır'da Fatımi devletini kurmuşlardır. Fatımi devletinin altıncı halifesi Hakim bi-Emrillah, kendisini ilah olarak ilan etmiş, Hamza bin Ali’yi de kendisine peygamber olarak görevlendirdiğini ilan etmesi neticesinde, İsmailiyye fırkasında DÜRZÎLİK grubu ortaya çıkmıştır. Şia’nın İmamiye ve Zeydiyye fırkaları, günümüzdeki İsmailiyye’nin bütün gruplarını “GULÂT-I ŞİA” olarak kabul ederler.
4- İmamiye – İsnaaşeriyye Grubu: İsnaaşeriyye fırkası inancına göre Hz. Muhammed, Hz. Ali’yi bizatihi imam tayin etmiştir. Diğer on iki imamı da vasiyeti gereği hep o seçmiştir. Bu inanca göre imamet, Nübüvvet (peygamberlik) mertebesindedir. Aralarındaki tek fark, imamlara vahiy gelmez derler. 874 yılında vefat eden on birinci imamın yerine, 869 yılında dünyaya gelen oğlu Muhammed Mehdi, on ikinci imam olarak kabul edilir. Babasının vefatı ile beraber, on ikinci imam Muhammed Mehdi gaybete girmiştir. İmamiyye Şiası'na göre on ikinci imam hala yaşamakta olup, bir gün tekrar dünyaya Mehdi olarak dönüp, bütün dünyayı düzeltecek ve Şia’nın gerçek devletini kuracaktır. Temelde Şia dört grup olmasına rağmen, günümüzde bu dört ana gruptan çok sayıda fırkalar çıkmıştır. Ne hazindir ki bu çıkan grupların çoğu İslam dışına çıkmışlardır.
